МЕТАФОРЫ В НАШЕЙ ЖИЗНИ ДЖОРДЖ МАРК

Metafory w naszym życiu

Słynny amerykański językoznawca George Lakoff (ur. 1941) jest wraz z Markiem Johnsonem (ur. 1949) autorem tej równie słynnej książki o metaforycznym charakterze naszego języka i w konsekwencji – myślenia. Jej sława bierze się też stąd, że w odpowiedniej chwili dobitnie i przekonująco wypowiedziała tezę o metaforyczności. Teza ta nie jest nowa (już np. Nietzsche nazywał język „armią metafor”), lecz pojawiła się w okresie triumfu „gramatyk generatywnych” opartych na „komputerowej” idei języka. Rozwijane przez Lakoffa językoznawstwo kognitywne wychodzi od żywego doświadczenia ufundowanego przede wszystkim na wyobraźni. Kognitywizm głosi, że język i poznanie wpływają na siebie nawzajem – język nie jest gotowym „narzędziem” poznania, danym z góry lub nawet wpisanym w strukturę umysłu. Za pomocą mnogości efektownych przykładów Lakoff i Johnson pokazują, jak w praktyce metafory sterują naszym postrzeganiem świata. Niniejsze wydanie zostało poszerzone o nowe posłowie, w którym autorzy referują wyniki badań nad metaforycznymi podstawami języka w okresie po ukazaniu się ich książki. Nowe teorie wiążą metafory z neuronauką, poszukując biologicznych uwarunkowań powstawania najprostszych metafor, a także z najwcześniejszymi doświadczeniami jednostki ludzkiej, które również się do tego przyczyniają. Ta fascynująca dziedzina przekonuje nas, że język pozostaje daleki od ściśle logicznej struktury, ale też nie jest dowolnym, „poetyckim” konstruktem. Musimy sobie radzić i w poezji, i w ścisłych naukach, poruszając się między tymi biegunami.