Живите в радости и любви. 12 способов найти смысл и удовлетворение

12 sposobów na odnalezienie sensu i spełnienia

Doskonale skonstruowany i napisany tom esejów poświęconych zjawiskom, które często napotykamy – czy to w obszarze psychologii, czy nauk humanistycznych – zasługuje więc na uwagę bardzo szerokiego grona czytelników. To wszechstronne i twórcze studium osamotnienia i bycia sam na sam ze sobą jawi się jako prawdziwa skarbnica myśli i można ją uznać za „lekturę obowiązkową”.

Christopher Bollas – psychoanalityk, pisarz, wykładowca, autor m.in. Sił przeznaczenia, Znaczenia i melancholii, Trzech struktur charakteru

* * * * * *

Aleksandar Dimitrijević i Michael B. Buchholz zwrócili uwagę na wszechobecność we współczesnym świecie bolesnego poczucia osamotnienia i porównywalny niedostatek refleksyjnego bycia sam na sam ze sobą. Zaprosili do współpracy szerokie międzynarodowe grono specjalistów, dzięki czemu powstał tom poświęcony wielu wymiarom tych ważnych ludzkich przeżyć. Autorzy omawiają rozmaite aspekty przeżywanego przez dorosłych i dzieci osamotnienia, podchodząc do tematu z rozlicznych perspektyw: epidemiologii, neurologii, badań nad rozwojem dzieci, psychiatrii i psychoanalizy. Razem utkali bogatą tkaninę myśli, odsłaniając zarówno tragiczne wymiary izolacji psychicznej, jak i wyzwolenie, jakie niesie możliwość oddalenia się od kakofonii ciągłych interakcji.

Salman Akhtar – profesor psychiatrii w Jefferson Medical College, psychoanalityk, trener i superwizor w ośrodku Psychoanalytic Center of Philadelphia

* * * * * *

Czytając tę książkę, dowiadujemy się, po co nam psychoanaliza i dlaczego jest ona niezbędna. Bez niej nie zdołalibyśmy zrozumieć tak ważnych zagadnień.

Mark Solms – profesor neuropsychologii w University of Cape Town, przewodniczący komitetu badawczego Międzynarodowego Stowarzyszenia Psychoanalitycznego

Spis treści

Część I: Filozofia i kultura

1. Ukryty wymiar społeczny samotnego podmiotu – fenomenologiczne i psychoanalityczne refleksje na temat osamotnienia – Jagna Brudzińska

2. „I każdy z dni brzęczenie pszczół wypełni aż po zmierzch. I będę sam”? Asceza, pustelnia i techniki self – Colum Kenny

3. Osamotnienie samotnych wilków – o szczególnej odmianie terroryzmu – Michael B. Buchholz

4. Historyczne korzenie bycia samemu i prywatnego self (z ciągłymi odniesieniami do Shakespeare’a) – Aleksandar Dimitrijević

Część II: Sztuka i literatura

5. Osamotnienie i bycie samemu – historyczne przekształcenia znaczenia oraz ich wyraz w sztuce, a zwłaszcza w muzyce – Helga de la Motte-Haber

6. Mit samotnego artysty – Aleksandar Dimitrijević

7. Miejsca osamotnienia – Karin Dannecker

8. Siedem rodzajów osamotnienia – ból psychiczny, język i interakcje w sztuce Davida Rabego Harmider – Dominic Angeloch

Część III: Psychologia rozwojowa i zdrowie

9. Osamotnienie a wymyśleni przyjaciele w dzieciństwie i okresie dojrzewania – Inge Seiffge-Krenke

10. Osamotnienie a pozabezpieczny styl przywiązania – Aleksandar Dimitrijević

11. Epidemiologia osamotnienia – Eva M. Klein, Mareike Ernst, Manfred E. Beutel, Elmar Brähler

12. Osamotnienie a zdrowie – Gamze Özçürümez Bilgili

13. Osamotnienie a mózg – Gamze Özçürümez Bilgili

Część IV: Psychoanaliza

14. Niemy krzyk, labirynt rur, myszy oraz piwnica – różne głosy dziecięcego osamotnienia – Patrizia Arfelli

15. Pejzaże osamotnienia – pionierskie dzieło – Friedy Fromm-Reichmann, Gail A. Hornstein

16. Osamotnienie i bycie samemu – koncepcje dwojga brytyjskich analityków – Lesley Caldwell

17. Traumatyczne odosobnienie dzieci narcystycznie zaabsorbowanych rodziców – Jay Frankel

18. Kliniczne spotkanie z samotnym pacjentem – trauma i puste self – Charles Ashbach

19. Wstyd i jego przykrywka – zamknięcie w więzieniu izolacji – Peter Shabad

20. Wzmacnianie więzi międzyludzkiej – w psychoterapii „tworzenie My” jest ważniejsze od interwencji – Michael B. Buchholz

Wstęp

Dwanaście prostych sposobów na samotność i nieszczęście (O tym, jak porady, które czerpiemy ze współczesnej kultury, niszczą nam życie)

Z każdej strony atakują nas porady dotyczące tego, jak możemy poprawić swoje perspektywy zawodowe, niedoskonałe ciało czy monotonne życie seksualne, nawet jeśli nie wiemy, czy rzeczywiście mamy jakiekolwiek niedostatki w tych dziedzinach. Jakże jednak moglibyśmy nie wiedzieć, skoro przypominają nam o tym niezliczone czasopisma, wpisy na blogach, popularne konta w serwisach społecznościowych oraz reklamy internetowe, starannie skrojone w taki sposób, żeby rozpoznawać i wykorzystywać punkty, w których spotkają się nasze zainteresowania i lęki?

Nieustannie wmawia się nam, że powinniśmy odczuwać rozmaite deficyty w swoim dotychczasowym życiu, a na ich pokonanie pozwala jedynie nowoczesne podejście do nich. Problem w tym, że współczesny sposób patrzenia pozostaje naznaczony swoistą schizofrenicznością, jest niekonsekwentny, daleki od spójności i w znacznej mierze mija się z prawdą. Przykładem mogą być poniższe wewnętrznie sprzeczne poglądy tak bardzo rozpowszechnione we współczesnym świecie:

Nie ma żadnej wszechmocnej istoty, która by osobiście interesowała się naszym życiem i wysłuchiwała naszych modlitw, niemniej istnieje jakiś nieokreślony wszechwiedzący kosmos, wprawdzie bezosobowy, lecz spełniający nasze prośby, o ile wygłaszamy je z dostatecznym zaangażowaniem.

Szczęście płynie z doskonałości cielesnej, niemniej jednocześnie zakazuje się piętnowania niedoskonałości i propaguje bezkrytyczny stosunek do ciała.

Małżeństwo zalicza się do przestarzałych instytucji, o których wypadałoby nareszcie zapomnieć, niemniej zawieranie związków małżeńskich jest tak istotnym składnikiem praw człowieka, że nie powinno się go zabraniać przedstawicielom zbiorowości LGBTQIA itd.

Do powyższych przykładów można by oczywiście dodać wiele innych, chociażby na podstawie pobieżnego przeglądu prasy. Sprzeczności te pokazują, że być może – dopuśćmy do siebie tę myśl – współczesna kultura wcale nie zna wszystkich odpowiedzi, my zaś powinniśmy poszukać ich gdzie indziej, jeżeli chcemy znaleźć szczęście, inspirację, swoje prawa oraz marzenia warte realizacji.

Niegdyś, zwłaszcza w wielu filmach romantycznych i innych utworach kultury popularnej, często pokazywano, jak dwojgu młodym zakochanym wszystko układa się znakomicie, dopóki nie pojawia się jakiś rywal, znający zarówno młodzieńca, jak i dziewczynę. Pragnąc pozyskać ją dla siebie, opowiada jej o prawdziwych bądź zmyślonych wadach i występkach jej ukochanego, a ona przyjmuje wszystko bez zastrzeżeń, nie chce słuchać żadnych wyjaśnień i częstokroć znajduje ukojenie w ramionach konkurenta. Niezmiennie uderzał mnie ten niewiarygodny motyw. Wiadomo było, że ten ktoś jest kłamcą, łajdakiem i manipulantem. Dziewczyna nie miała żadnego powodu, by wierzyć jego słowom, miała natomiast wszelkie podstawy do ufania swojemu ukochanemu, a jednak ulegała podszeptom tamtego, wierzyła mu, choć wiedziała, że on wcale nie kieruje się jej prawdziwym dobrem. Zawsze uważałem, że to głupie i szalone, a przecież postępowałem dokładnie tak samo! Całymi latami dawałem posłuch radom płynącym ze świata i kultury, co do których z łatwością mógłbym stwierdzić – gdybym tylko poświęcił parę chwil na zastanowienie – że wcale nie służą mojemu prawdziwemu dobru.

Kiedy rozpoczynałem studia, od pewnego już czasu nosiłem w sobie wszystkie palące pytania o życie, miłość, płciowość, męskość i słuszne postępowanie; tymczasem odpowiedzi pochodzące od świata po prostu się nie potwierdzały (więcej na ten temat powiemy później). Wielu moich kolegów miało takie samo poczucie. Może i ty je masz. Wtedy jednak, dzięki zdumiewającej łasce Bożej, zacząłem spędzać czas w gronie katolików. Rozmawiając z nimi o życiu, miłości, płciowości, męskości i tym podobnych sprawach, odkrywałem, że oni również mają odpowiedzi... tyle że inspirujące. Co więcej – nie tylko inspirujące, lecz także piękne i prowokujące, które w odróżnieniu od sprzecznych słów mądrości tego świata układały się w sensowną całość. Im więcej ich słuchałem i uczyłem się wcielać je w życie, tym lepiej rozumiałem, dlaczego wszystkie tak dobrze do siebie pasują. Każde pytanie, które przychodziło mi do głowy, znajdowało tę samą odpowiedź: wcielenie Boga. Jezus Chrystus i Jego Ciało Mistyczne, czyli Kościół, są odpowiedzią na każde pytanie, jakie tylko możemy postawić. Wielu z nas jednak, nie wyłączając katolików, zapomina skorzystać z tego właśnie źródła.

W otaczającym nas świecie obserwujemy to poszukiwanie sensu i spójności: poradniki obiecują odpowiedzieć na nasze pytania; czasopisma i kryptoreklamowe teksty rzekomo rozwiązują nasze problemy; serwisy randkowe, pornografia i kultura doraźności usiłują wypełnić pustkę naszych serc... którą, jak się okazuje, może wypełnić jedynie sam Bóg. W tej historii nie chodzi bowiem wyłącznie o nasze poszukiwanie prawdy, lecz o Prawdę, która nas szuka – o Boga wszechświata, tak bardzo pragnącego zbliżyć się ku nam, że staje się On jednym z nas. Gdy pozwolimy, by się z nami zjednoczył, wtedy On nie odpowie po prostu na nasze teoretyczne pytania, ale nada sens naszemu cierpieniu, przyniesie nam nadzieję w rozpaczy, wydobędzie ufność z niepewności i stworzy więzi tam, gdzie doskwiera nam samotność.

Tak łatwo zapomnieć, że Chrystus kołata do naszych serc. Na drogach mojego życia doznałem lęku, zawodu w miłości, cierpienia wskutek rozwodu i stwierdzenia nieważności małżeństwa, a ponadto żalu z powodu licznych popełnionych błędów. Doświadczam też jednak nadziei, wdzięczności, radości i nowego życia, ilekroć pokładam ufność w Bogu i zdaję się na Jego prowadzenie. Często zakładamy nieświadomie, że Kościół jakoś ugrzązł w przeszłości i nie umie dawać odpowiedzi na nasze dzisiejsze pytania; ewentualnie obawiamy się osądu i tego, że zamiast leków na zranione serca otrzymamy długą listę zakazów. Nic bardziej mylnego. Jeżeli przedwieczny Bóg przyjął ludzką naturę, to znaczy, że Ewangelia pozostaje dobrą nowiną dla całej ludzkości – czy to w I wieku w Palestynie, czy to w dzisiejszym świecie zachodnim – i że nie jest ona zbiorem zakazów, lecz pozytywnym orędziem wielkiej radości.

Jakie pytania zadajesz sobie na obecnym etapie życia? Z czym się zmagasz? W czym potrzebujesz nowych rozwiązań? Czy chcesz być samotny i nieszczęśliwy? Znam bowiem dwanaście prostych sposobów, które wypróbowałem na sobie. A może chcesz odkryć, jak wspaniałe życie mógłbyś prowadzić? Jeżeli tak, to czytaj dalej.

O Autorach

Parametry szczegółowe

Autor: Kaiser Johnson

Liczba stron: 191

Rok wydania: 2022

Oprawa: miękka

Wydanie: 1

ISBN: 978-83-7502-947-5

EAN: 9788375029475

Seria:

Szerokość: 12,5 cm

Wysokość: 19,5 cm

Waga: 0,204 kg