Воспоминания о ВЕНИАВЕ и римских временах 1990 г.

Tytuł: Wspomnienia o WIENIAWIE i o rzymskich czasach.

Autor: Marian ROMEYKO.

Wydawca: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1990. 403 strony, oprawa miękka z obwolutą, format 13x20 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenia podniszczenie i zabrudzenia obwoluty, okładki oraz środka (obwoluta na składkach, od wewnątrz podklejona taśmą papierową) – poza tym stan OK.

„Wspomnienia o WIENIAWIE i o rzymskich czasach” - „WIENIAWĘ znała cała Polska: miasteczka, dwory, miejscowości wypoczynkowe. Umiał robić „zajazdy”, umiał brać udział w najbardziej niespodziewanych rajdach konnych, chociażby z Warszawy do Zakopanego, w biegach na św. HUBERTA umiał on w mgnieniu oka zamienić galop konny na zjazd na nartach, by zakończyć tak miły dzień w pełni zimy nocną kąpielą w strumyku koło knajpy KARPOWICZA w Zakopanem.

W tym stanie rzeczy musiał - i był - postacią niezwykłą dla wszystkich. Kim właściwie był ten starszawy młodzieniaszek, dobrze pod pięćdziesiątkę, nie znający ani snu, ani wypoczynku, wyglądający zawsze świeżo, zawsze uśmiechnięty, zawsze z dowcipem, dobrym słowem, o niewyczerpanej energii i nieprawdopodobnej pomysłowości, spędzający dwadzieścia cztery godziny na dobę na poważnej pracy, mniej poważnej zabawie, sporcie, tańcu, kieliszku i asystowaniu uroczym paniom? Czy był wyższym dowódcą, poetą, sienkiewiczowskim rębajłą, nowoczesnym Lasalle'em starodawnym CASANOWĄ?”

„Wspomnienia o WIENIAWIE i o rzymskich czasach”. Zamiast wstępu - Wspomnienia z czasów mej służby jako attaché wojskowego w Rzymie, w okresie 1938—40, zostały spisane w latach 1949—56, jeszcze we Francji, w Maroku i Australii. W braku archiwów przeniosłem je na papier w formie lekkich felietonów, w miarę posiadania wolnego czasu i... nastroju. Pod koniec 1947 r. zebrała się tego doić spora książka. Wysiałem ją do Kraju, do „Wojskowego Przeglądu Historycznego”, w celu ewentualnego wykorzystania.

W następnych latach „Wojskowy Przegląd Historyczny” istotnie wykorzystał część mojego rękopisu, publikując ją pod tytułem „Ze wspomnień attaché wojskowego”. Resztą natomiast zainteresował się wydawca Bolesław Swiderski z Londynu, zamierzając wydać me wspomnienia jako całość, a na razie drukując je w formie pojedynczych odcinków-fragmentów w wydawanej przez niego londyńskiej „Kronice”.

Wspomnienia me — zarówno te, które ukazały się w Kraju, jak i te, które opublikowano w Londynie — wywołały polemikę, a co najważniejsze: spowodowały ujawnienie dotychczas nie znanej dokumentacji i o-świadczenia naocznych świadków tragedii Wieniawy, często ludzi mu bliskich. Te nowe materiały podtrzymywały moją tezę o jego tragicznej śmierci; uważałem za stosowne skompletowanie ich i dołączenie do mej pracy w formie działu dokumentacji. W ten sposób powstała niniejsza książka.

***

Kiedy po piętnastu latach od czasu napisania mych wspomnień wertowałem je, zanim rozpoczął się druk projektowanej książki, postanowiłem nie zmieniać ich. treści i charakteru, i nieco chaotycznego układu. Ograniczyłem się jedynie do włączenia licznych przypisów na poparcie moich ówczesnych supozycji, które w międzyczasie ukazały się w dokumentach i wspomnieniach innych ludzi. W moim przekonaniu i sumieniu podałem prawdę — aczkolwiek własną — wyłożoną na papier jeszcze za świeżej pamięci.

Niewątpliwie osobą główną i kontrowersyjną jest tu Wieniawa, występujący różnie w różnych czasach i oddany przeze mnie — w moim przekonaniu — w sposób możliwie prawdziwy. Wieniawa ze wszystkimi jego zaletami i przywarami pozostał postacią na tle tamtego dwudziestolecia niewątpliwie historyczną i... anachroniczną, i jako taki winien być znany w możliwie pełnym świetle późniejszym pokoleniom, badającym ówczesną epokę. Nie zamierzałem go wywyższać, wybielać, ani też oczerniać. Wystarczy, że za to, jaki był, zapłacił cenę swego życia.

***

Proszę więc Czytelnika o przyjęcie mych wspomnień z „taryfą ulgową”. Odsłonią i oświetlą one, być może, niejedną nie znaną dotychczas kartę tamtej epoki.

Co do moich poglądów geograficzno-strategicznych, stanowią one od dawna mój własny, przemyślany punkt widzenia, oparty na długoletnich studiach i pracach w tej materii. [Sydney, 1967 r., Autor]

Spis treści – patrz foto.

- Polecam!