КЕЛЬТЫ, Фридрих ШЛЕТТЕ [Лодзь 1987]

Tytuł: CELTOWIE, seria wydawnicza - „Człowiek i Jego Cywilizacja”.

Autor: Freidrich SCHLETTE, przekład z niemieckiego Sława LISICKA i Bożena WIERZBICKA.

Wydawca: Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1987, wydanie I. 196 stron, zdjęcia we wklejkach, oprawa miękka, format 12,5x19,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„CELTOWIE”. Wprowadzenie - Przeglądając annały historii starożytnej obszaru śródziemnomorskiego, spotykamy często w IV i III w. p.n.e informacje o CELTACH, nazywanych w języku RZYMIAN GALAMI, a w świecie greckim GALATAMI. Kim byli owi CELTOWIE, jakie przypada im znaczenie historyczne i co mają nam jeszcze dzisiaj do powiedzenia? W owym czasie musieli odgrywać ważną rolę, skoro czytamy w przekazach antycznych, że DIONIZOS I Sycylijski nawiązał z nimi przyjaźń około 370 roku; że wielki król macedoński ALEKSANDER — sam zdobywca świata — przyjął około 335 roku poselstwo celtyckie nad brzegami Dunaju; że CELTOWIE, po przybyciu około 278 roku do Azji Mniejszej, współdecydowali i rozstrzygali nawet o losach Azji Przedniej i że wreszcie w 180 roku p.n.e. pokonani przez polis PERGAMON, doczekali się wystawienia im kamiennego pomnika w znanym ołtarzu ZEUSA.

To zaledwie kilka migawek, świadomie wybranych z peryferyjnej działalności CELTÓW dla zasygnalizowania potężnej ekspansji tego ludu. Jego ojczyzna bowiem znajdowała się o wiele tysięcy kilometrów dalej na północ, na terenach zaalpejskich. Wszędzie na tych rozległych przestrzeniach, od wybrzeży Morza Śródziemnego po środkową Europę, od Hiszpanii i Wysp Brytyjskich po wybrzeża Morza Czarnego, CELTOWIE byli znani i wszędzie też pozostawili po sobie ślady.

Czy ślady te jednak są rzeczywiście tylko oznakami dawnej wielkości? Czy kultura CELTÓW i ich działalność polityczna nie miały wpływu na obraz dzisiejszej Europy? Bezsprzecznie miały, albowiem powstawanie i rozwój licznych współczesnych ludów europejskich byłyby niewyobrażalne bez oddziaływania CELTÓW. Jednakże tylko na niewielu terenach — peryferyjnych i to najczęściej jedynie przez jakiś czas — zachowywali autonomię, a tym samym aktywność polityczną i kulturalną. Dzisiaj rzadko mówi się jeszcze o ludach celtyckich, w przeciwieństwie do romańskich, germańskich, słowiańskich. Przytoczmy tu bodaj tylko przykład GERMANÓW, których rozwój bez postępowego wpływu stojących wyżej pod względem ekonomicznym i społecznym CELTÓW jako ich południowych i zachodnich sąsiadów byłby nie do pomyślenia.

Polityczne i kulturalne wcielenie zajmowanych przez CELTÓW obszarów zachodniej Europy do Imperium RZYMSKIEGO wywołało nieporównanie silniejsze ujawnienie się tutaj elementu romańskiego. Pomimo to współczesny FRANCUZ świadom jest swojej celtycko-galijskiej przeszłości, i niejeden obyczaj ma swoje korzenie w tradycji celtyckiej. W pewnych szczytowych momentach historycznego rozwoju FRANCJI celowo odwoływano się do przeszłości celtyckiej. Dotyczy to przede wszystkim okresu Oświecenia, kiedy to mieszczaństwo rosło w siłę i walczyło o równe prawa. Przypominano sobie o licznych zabytkach na ziemi francuskiej, które łączono z galijską lub też galo-rzymską przeszłością, często również o takich, które jako znacznie starsze nie miały nic wspólnego z CELTAMI. Symbole wolności wybierano z przeszłości celtycko-galijskiej; i tak kogut, łaciński gallus, uchodzący powszechnie za symbol czujności, został jako kogut galijski umieszczony w herbie za czasów Rewolucji Francuskiej, a później Rewolucji Lipcowej 1830 r. Do dzisiaj w wielu miejscowościach kogut występuje jako zwieńczenie pomników i kamieni pamiątkowych...

Spis treści:

Wprowadzenie;

• Zamki warowne i kurhany okresu halsztackiego;
• Okres wielkich wędrówek;
• Celtowie — Rzymianie — Germanie;
• Kowal i rolnik;
• Oppida jako odzwierciedlenie siły ekonomicznej;
• Handel i moneta;
• Szlachta i druidowie;
• Bogowie i świątynie;
• Od maski do krzyża;
• Język, literatura i muzyka;

Zakończenie;

Aneks;

Tablica chronologiczna;

Bibliografia;

Objaśnienia słów.

- Polecam!