ДНЕВНИК (Вжесневская оборона Варшавы 39), Липинский

Tytuł: DZIENNIK (Wrześniowa obrona Warszawy 1939).

Autor: Wacław LIPIŃSKI, wstęp, komentarz i przypisy Jan Maria KŁOCZOWSKI.

Wydawca: Instytut Wydawniczy „PAX”, Warszawa 1989. 258 stron, oprawa miękka z obwolutą, format 15x21 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia obwoluty, okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„DZIENNIK (Wrześniowa obrona Warszawy 1939)” Wacława LIPIŃSKIEGO to źródło historyczne wielkiej wagi. „DZIENNIK” szefa propagandy Dowództwa Obrony Warszawy sporządzany w trzy miesiące po opisywanych wydarzeniach na podstawie czynionych „na gorąco” zapisków i notatek stanowi jedyny tego rodzaju przekaz (inne wspomnienia z września 1939 r. - RÖMMLA, KUTRZEBY, TOMASZEWSKIEGO, PRAGŁOWSKIEGO, ARCISZEWSKIEGO czy PORWITA — pisane były po upływie kilku lub kilkunastu lat). Zawiera opisy wydarzeń, nastrojów, zachowań Warszawiaków w obliczu ponawiających się ataków przeważających sił nieprzyjaciela, a zwłaszcza ataków jego lotnictwa i artylerii. Lipiński z racji pełnionej funkcji obracał się w kołach decydujących o losie stolicy, miał kontakt z Dowództwem Obrony, z dowódcą Armii „WARSZAWA”, z Komisarzem Cywilnym. Wygłaszając przemówienia radiowe do mieszkańców Warszawy podnosił ich na duchu, starał się zmniejszyć ich strach, wpływać na uspokojenie nastrojów, Dzięki temu, że na kartach dziennika opisał swe kontakty z Radiem i jego pracownikami. „DZIENNIK (Wrześniowa Obrona Warszawy)” jest również ważnym przyczynkiem do historii warszawskiej rozgłośni Polskiego Radia we wrześniu 1939 r.

„DZIENNIK (Wrześniowa obrona Warszawy 1939)”. Przygotowany do wydania latem 1946 r. dziennik z września 1939 opatrzył LIPIŃSKI następującą przedmową: „Oddając w ręce czytelnika Wrześniową Obronę Warszawy pragnę w przedmowie dać kilka słów wyjaśniających historię powstania tego pamiętnika. Jego podstawą są zapiski i notatki, które czyniłem w czasie samych walk o Warszawę oraz dokumenty współczesne, które udało mi się zachować. Biorąc udział w centrum rozgrywających się na terenie Warszawy zdarzeń i zdając sobie sprawę z ich historycznej doniosłości, protokołowałem ponadto ważniejsze chwile, jak np. odprawy w Dowództwie lub obrady Komitetu Obywatelskiego. Trzecią grupę materiałów źródłowych stanowią nagrane na płyty codzienne moje przemówienia radiowe, w których charakteryzowałem sytuację na froncie Warszawy i sytuację ogólną.

Zmuszony do opuszczenia Warszawy w listopadzie 1939 r, i schroniwszy się w Tatrach — przystąpiłem do konstrukcji pamiętnika, opierając go ną wziętych ze Sobą materiałach, natychmiast po wyjeździe z Warszawy, dzięki czemu zachowana została świeżość pamięci i bezpośredniość opisu. Rękopis uratowany szczęśliwie wraz ze wszystkimi dokumentami uzupełniłem już po wojnie pełnym tekstem przemówień radiowych, które nagrane na płyty również szczęśliwie się dochowały w Warszawie, ukryte w ścianie willi, która nie uległa spaleniu.

Oddając do druku tekst pamiętnika — zachowałem w nim wszystkie oceny wypadków i ludzi, tak jak one kształtowały się w mym umyśle współcześnie, jakkolwiek Różniejsze przeżycia i przebieg wojny niejednokrotnie odmiennie formułowały mój sąd. Traktowanie jednak mego pamiętnika nie jako historii, lecz źródła historycznego — nie pozwoliło mi na dokonywanie żadnych zmian w tekście, co sądzę, zostanie w pełni zrozumiane i ocenione przez tych ludzi, którzy biorąc udział w opisywanych zdarzeniach zostali tym samym objęci treścią pamiętnika.

Przy opracowywaniu i przechowywaniu rękopisu, dokumentów i płyt — doznałem pomocy od szeregu osób, dzięki którym pamiętnik zdołał się zachować.

Niestety, nie jestem w stanie ze względu na warunki, w jakich Kraj pozostaje — złożyć im na tym miejscu innego podziękowania. Odkładam to do chwili, kiedy te warunki ulegną zmianie. [Warszawa 15 lipca r.; AUTOR]

Spis treści:

Wstęp;

• Wrześniowa obrona Warszawy:
• W przededniu wojny;
• Pierwszy tydzień wojny 1—7.IX. 1939 r.;
• Obrona Warszawy 8—29.IX. 1939 r.;

Aneks:

• I. Przemówienia radiowe ppłk. Wacława Lipińskiego;
• II. Raporty sytuacyjne Prezydenta Stefana Starzyńskiego;
• III. Meldunek ppłk. Wacława Lipińskiego do gen. Władysława Sikorskiego;

Ważniejsze różnice między rękopisem a maszynopisem Dziennika;

Indeks osób.

- Polecam!