КУЛЬТ ПОКРЕТЕЛЯ СВЯТОГО КОРОЛЕВСТВА ПОЛЬШСКОГО КОЛПАКА

Kult świętych patronów Królestwa Polskiego w czasach Jagiellonów

Publikacja ta jest pierwszą próbą monograficznego opracowania kultu świętych patronów państwa polskiego w czasach jagiellońskich. Pracy tej nie należy jednak traktować jako zbioru tradycyjnych monografii poszczególnych świętych, lecz jako wszechstronne opracowanie znaku władzy uczestniczącego w różnych sferach życia politycznego i religijnego. Skonstruowana w pierwszej połowie XV stulecia w środowisku katedry krakowskiej koncepcja grupy patronów Królestwa Polskiego ujmowała postaci świętych Stanisława, Wojciecha, Wacława i Floriana. Od tej pory, aż do końca XVI w. znakiem tym posługiwano się w kontekście takich zjawisk, jak: zmagania polityczne między dworami władców a episkopatem, spory między hierarchami kościelnymi, krystalizowanie się narodu polskiego czy osobista dewocja ludzi władzy. Autor omawia kolejne przekazy pisane oraz ikonograficzne, bada ich możliwości transmisyjne oraz pyta o ich znaczenie dla nadawców i odbiorców, chcąc wpisać je w całość kulturową. Choć analiza zjawiska sprawia wrażenie kontemplowania wybrakowanej mozaiki kultu świętych orędowników, to w rezultacie pozwala zrozumieć ideę świętego patronatu nad państwem polskim w czasach jagiellońskich.