К празднику Всемилостивого Спаса о. Доктор М. СОПОЧКО [Познань, 1947 г.]

Tytuł: O Święto NAJMIŁOSIERNIEJSZEGO ZBAWICIELA (Dziełko niniejsze ukazuje się w pięćdziesiątym roku pracy i działalności wydawniczej Księgarni Św. WOJCIECHA 1897-1947).

Autor: Ks. dr M. SOPOĆKO.

Wydawca: ALBERTINUM Księgarnia Św. WOJCIECHA, Poznań - Warszawa – Lublin 1947. 59 stron, oprawa miękka, format 15x21 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka (plama na czołowej okładce, podpisy własnościowe) – poza tym stan OK.

„O Święto NAJMIŁOSIERNIEJSZEGO ZBAWICIELA”. „Miłosierdzie wiecznie zbudowane będzie“ [(Ps. 88.3.)

Ojciec św. Pius XI. w Encyklice „Miserentissimus Redemptor” z dn. 8.V. 1928 r. w sposób szczególniejszy podkreśla okazane w Odkupieniu miłosierdzie Zbawiciela, które jest ujawnieniem Miłosierdzia Bożego (AAS. XX. 165.). W kilka lat później w Wilnie (1934 r.) został namalowany obraz Najmiłosierniejszego Zbawiciela, którego kult w czasie wojny szybko się rozszerzył po całym kraju, a obecnie zatacza coraz większe kręgi poza krajem wśród innych narodów. Szczególniejszą popularność obraz ten zawdzięcza nie specjalnej propagandzie, lecz jedynie wielkości idei, która symbolizuje, a jest nia nieskończone Miłosierdzie Boże.

Miłosierdzie Boże nie jest to samo, co miłosierdzie ludzkie, to nie cnota miłosierdzia, wzrastająca lub zanikająca, — to nie nastrój, uzależniony od warunków i okoliczności, to nie namiętność, ujawniająca się w odruchowym współcierpieniu w cudzym nieszczęściu Miłosierdzie Boże jest to nieskończona, niezmienna i odwieczna doskonałość Stwórcy, Odkupiciela i Uświęciciela w Jego stosunku do stworzeń, a w szczególności do ludzi, przez którą Bóg wyprowadza stworzenia z nędzy i uzupełnia ich braki (S. T., I, q. 21. a. 3. c.).

Bóg jako istota najdoskonalsza jest nierozdzielną jednością bez żadnych w swej naturze składników.

Wprawdzie wyznajemy w Bogu trzy osoby, różniące się między sobą tylko pochodzeniem, ale w naturze Bóg jest jeden, w którym doskonałości nie różnią się rzeczowo ani między sobą, ani od Jego istoty. Ponieważ rozum ludzki nie jest zdolny w jednym pojęciu oddać całą doskonałość Boga, dlatego spostrzegając je u stworzeń, podnosi do najwyższego stopnia i przypisuje Stwórcy, w którym w rzeczywistości wszystko stanowi najdoskonalszą jedność. Toteż Miłosierdzie Boże jest to sam Bóg, litujący się nad nędzą naszą i uzupełniający liczne nasze braki.

Dla lepszego poznania Boga nie tylko rozróżniamy w Nim poszczególne doskonałości, ale łączymy je w pewne grupy, odnosząc jedne do natury Boga, a inne do Jego stosunku ku stworzeniom; pierwsze nazywamy absolutnymi czyli wsobnymi doskonałościami, są one liczne i niełatwe do poznania, — drugie zaś nazywamy relatywnymi czyli odnośnymi — uwidoczniają się one we wszystkich dziełach Bożych i są łatwiejsze do poznania. Dlatego Ojcowie Soboru Watykańskiego, polecając poznawanie Stwórcy ze stworzeń, zezwalają na zgłębianie i porównywanie odnośnych Jego doskonałości. O tych doskonałościach mówi często Pismo św., a Zbawiciel głównie je ma na myśli, gdy mówi najpierw ogólnie: „Bądźcie doskonałymi jako i Ojciec wasz Niebieski doskonały jest” (Mt. 5.48.), a potem szczegółowo wymienia, w czym ta doskonałość ma się ujawniać: „Bądźcie miłosierni, jako i Ojciec wasz Niebieski miłosierny jest” (Luk. 6.36.).

Teologowie rozróżniają pięć głównych doskonałości Boga odnośnych: dobrotliwość, szczodrobliwość, opatrzność, sprawiedliwość i miłosierdzie, inne zaś odnośne doskonałości zaliczają do wymienionych, np cierpliwość, łaskawość i miłość do miłosierdzia, to, że Bóg jest celem ostatecznym — do opatrzności itp. otóż Miłosierdzie wydaje się być największą doskonałością odnośną Boga czyli, że ono — jak się wyraża św. Tomasz z Akwinu — w każdym dzidę Bożym znajduje się u samego źródła, albo — inaczej mówiąc — jest głównym motywem działania Bożego na zewnątrz (S. T., I. q. 21. a. 4. c). To zdanie Doktora Anielskiego i innych Ojców i Doktorów Kościoła znajduje potwierdzenie w Piśmie św., które przypisuje Miłosierdziu dzieło stworzenia: „Który utwierdził ziemię nad wodami, bo na wieki Miłosierdzie Jego” (Ps. 135.6.). — dzieło opatrzności: „Który daje pokarm wszelkiemu ciału, bo na wieki Miłosierdzie Jego" (Ps. 135.25.), — dzieło odkupienia: „Który odkupił nas od nieprzyjaciół naszych, bo na wieki Miłosierdzie Jego” (Ps. 135.24.), — oraz dzieło uświęcenia: „Który wedle wielkiego Miłosierdzia swego odrodził nas — do nadziei żywej (Piotr I. 1.3.). Pismo św. wyróżnia Miłosierdzie spośród innych odnośnych doskonałości Boga: „Wszystkie drogi Pańskie są Miłosierdziem i prawdą” (Ps. 24.10.), rozciągając tę doskonałość na wszystkie dzieła Boże: „Miłosierdzie Jego ponad wszystkie dzieła Jego” (Ps 149,9) oraz często powołuje się nań wprost lub ubocznie: znajdujemy tam przeszło 400 miejsc, wysławiających wprost tę doskonałość.

Pismo św. nazywa Boga miłością: „Bóg jest miłością” (I. Jan. 4.8.), ale miłość Boża w ścisłym znaczeniu wyraża się we wzajemnym stosunku trzech osób Boskich do siebie.

Gdy zaś mówimy o miłości Boga ku stworzeniom, a w szczególności ku ludziom, mamy na myśli Miłosierdzie Boże. „Miłosierdzie rozpatrywane w sobie jest największą doskonałością... właściwą Bogu, w którym się nic różni od bezinteresownej miłości” (MELKERBACH. O. P., „Summa Theologiae Moralis” I. 921; S. T., II-II. q. 30. a. 4.).

Spośród wszystkich swych doskonałości Bóg najpierw objawił ludziom swe Miłosierdzie, podnosząc ich do stanu nadprzyrodzonego, darząc ich mianem swych dzieci, a po grzechu obiecując im Odkupiciela zamiast ukarać sprawiedliwie, jak zbuntowanych aniołów (Rodz. 3.15.). Zniżając się do ludzkiego sposobu myślenia, Duch Św. przez patriarchów i proroków podtrzymuje tę obietnicę i podaje głęboką naukę o Miłosierdziu Bożym, które się najbardziej ma ujawnić w Odkupieniu. W reszcie „Słowo ciałem się stało” — urzeczywistniła się Miłosierna obietnica, gdy Jezus Chrystus złożył Bogu godne zadośćuczynienie za nieskończoną obrazę i przywrócił ludziom utracone synostwo Boże oraz prawo do nieba.

Działanie Jezusa w czasie Jego pobytu na ziemi było tylko początkiem Miłosierdzia, które się kontynuuje w Kościele: zamiast Palestyny rozlewa się ono dzisiaj na świat cały, a zamiast rzesz galilejskich — na całą ludzkość. Syn Boży najpierw złączył się z naturą ludzką w łonie swej Matki — Przeczystej Dziewicy, a teraz łączy się ze wszystkimi narodami w łonie Kościoła, rozdając Miłosierdzie Boże, jak to przepowiedziała Maria, „z pokolenia na pokolenie" (Łuk. 1.50.). Chrystus tedy jest uosobieniem Miłosierdzia Bożego, a Kościół — narzędziem i szermierzem jego po wszystkie czasy, co doskonale symbolizuje obraz wspomniany. Przedstawia on Pana Jezusa w postawie idącej, który prawą ręką błogosławi, a lewą — uchyla szatę w okolicy serca. Spod uchylonej szaty tryskają dwa promienie, symbolizujące krew i wodę, które wytrysły z boku Zbawiciela, kiedy konające Serce Jego zostało otwarte na krzyżu. Biały promień oznacza wodę, która usprawiedliwia duszę przez łaski oczyszczające ją od grzechów (sakrament chrztu i pokuty), a czerwony promień oznacza krew, która jest życiem duszy przez łaski, podtrzymujące świętość i pomnażające ją (wszystkie inne sakramenty). Obraz Najmiłosierniejszego Zbawiciela jest więc symbolem Miłosierdzia Bożego, a ponieważ dziś ludzie odczuwają, że z obecnej nędzy może wyprowadzić ich tylko Najmiłosierniejszy Zbawiciel, dlatego i obraz ten stal się tak popularny.

Wielkie idee, objawione przez Boga, znajdują swój wyraz nie tyle w obrazach świętych, ile w osobnych uroczystościach, które Kościół ustanawia dla ich uczczenia. Dlatego zastanówmy się 1. nad potrzebą ustanowienia święta Najmiłosierniejszego Zbawiciela, czyli Miłosierdzia Bożego. 2. ustanowienia go w pierwszą niedzielę po Wielkanocy oraz 3. rozpatrzmy bezpodstawność zarzutów przeciwko temu projektowi, wysuwanych czasami tu i ówdzie.

Spis treści – patrz foto.

- Polecam!