Книга смеха и забвения, Милан КУНДЕР [Пшедсвит, 1984]

Tytuł: Księga śmiechu i zapomnienia.

Autor: Milan KUNDERA, tłumaczyli z czeskiego: Paweł HEARTMAN (część 1.) i Beata RÓJ-PORUBSKA (pozostałe części).

Wydawca: Wydawnictwo PRZEDSŚWIT (wydawnictwo II obiegu), Warszawa 1984. 131+1, oprawa miękka, format 14,5x20,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„Księga śmiechu i zapomnienia” jest, jak chce sam jej autor, powieścią w formie wariacji. Konotacje muzyczne oznaczają, że KUNDERA krąży wokół nieuchwytnego tematu, snując siedem oddzielnych pod względem fabularnym opowieści. Powiedzieć, że owym głównym tematem jest śmiech i zapomnienie to w tym wypadku nie powiedzieć nic.

Pisarz prowadzi nas przez świat swojej powieści w rozpoznawalnym na pierwszy rzut oka stylu – stylu gęsto zabarwionym swobodnie potraktowanymi wątkami erotyczno-miłosnymi, stylu, w którym realizm potrafi w zaskakujących momentach nabierać cech magicznych. W tle nieodmiennie rozgrywa się historia komunistycznej Czechosłowacji. Kwestie filozoficzne i egzystencjalne są w tej książce potraktowane z lekkością i ulotnością. Mniej lub bardziej codzienne problemy bohaterów to zawsze ilustracje do jakiegoś pytania, ale każde z pytań traci ostrość od razu, gdy na horyzoncie pojawia się możliwość zadania następnego.

Z „Księgi śmiechu i zapomnienia” możemy dowiedzieć się choćby czym jest litość, uczucie bez zrozumienia którego, nie sposób według autora poznać ludzkiej duszy. KUNDERA naturalnie także jej nie poznaje, ale podczas lektury ma się wrażenie, że jest z nią zaznajomiony dość blisko.

„Księga, jak dosadnie sama siebie nazywa, jest znakomita i oryginalna, napisana z niezwykłą klarownością i inteligencją, która zaprasza nas do bezpośredniego wejścia w jej świat. Jest to także powieść dziwna tą dziwnością, która przyciąga i nie chce puścić”. [John UPDIKE]

»Księga śmiechu i zapomnienia« określa się mianem powieści, ale w rzeczywistości jest ona trochę baśnią, trochę esejem krytycznoliterackim, trochę traktatem politycznym, trochę książką muzykologiczną, a trochę autobiografią. Może jednak nazywać sama siebie jakkolwiek się jej żywnie podoba, bowiem cała jest genialna”. [John LEONARD, New York Times]

Milan KUNDERA ur. 1. IV. w Brnie - poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, tłumacz. Syn berneńskiego pianisty, profesora Akademii Muzycznej im. JANAČKA - Ludvika KUNDERY /1891-1971/. Po ukończeniu gimnazjum w Brnie /matura 1948/ przez kilka semestrów był studentem wydziału filozoficznego tamtejszego uniwersytetu. Później musiał przerwać studia; uczył się kompozycji u V. KAPRALA. W 1958 roku ukończył wydział filmowy Akademii Muzycznej; następnie pracował tam jako wykładowca literatury Światowej - początkowo jako asystent, później docent. W 1970 r. zwolniony z pracy. W 1975 roku - gościnne wykłady na uniwersytecie w Rennes /Francja/. W listopadzie 1979 r. pozbawiony obywatelstwa czechosłowackiego. Obecnie mieszka na stałe we Francji i prowadzi wykłady na Uniwersytecie Paryskim.

Laureat czechosłowackiej Nagrody Państwowej /1964/, nagrody Związku Pisarzy Czechosłowackich /1968/ i wydawnictwa Československý spisovatel /1969/ oraz paryskiej nagrody Prix Medicis Etranger /1973/ i nagrody włoskiej krytyki literackiej Premio letterario Mondello /1978/.

Do 1970 r. członek Związku Pisarzy Czechosłowackich i Związku Czechosłowackich Artystów Dramatycznych. Publikował w wielu czasopismach literackich. Przygotował do druku i opatrzył komentarzem dzieła GELLNERA, VANCURY, MEZVALA, APOLLINAIRE’a i in. Tłumaczył z francuskiego i ukraińskiego.

Bibliografia:

"Człowiek - ogród rozległy" /poezje, 1953/, "Ostatni maj" /poezje, 1955; II wyd. 1961/. "Monologi" /poezje, 1957; II wyd. 1964; III wyd. 1965/, "O sztuce powieści - droga Vladislava VanŁury do wielkiej epiki" /1960/, "Posiadacze kluczy" /dramat, 1962-63, wystawiany w ZSRR, NRD, Polsce, na Węgrzech i we Francji/, "Śmieszne miłości" /opowiadania, 1963/, "Drugi zeszyt śmiesznych miłości" /opowiadania, 1968/, "Trzeci zeszyt śmiesznych miłości" /opowiadania, 1968/, "Śmieszne miłości" - wydanie zebrane / 1970. tłum, na język francuski; polski; włoski; angielski - USA, przedmowa P. Rotha; angielski - Anglia; słoweński/, "Żart" /powieść, 1967, tłum. na francuski - przedmowa Louisa Aragona; niemiecki - RFN i Austria; węgierski; angielski - USA i Anglia; włoski; słoweński; serbo-chorwacki; szwedzki; fiński; japoński; grecki; hiszpański - Hiszpania i Argentyna; duński; macedoński; hebrajski; polski /"Ptakovina" /dramat, 1969, wystawiany w Jugosławii/, "Jakub i pan. Hołd dla Denisa Diderota" /dramat, 1970, wystawiany we Francji i USA, praska premiera w 1970 r. nie doszła do skutku/. "Życie jest gdzie indziej" /powieść, 1972, tłum, na francuski - przedmowa Claude Roy; fiński; niemiecki - RFN i Austria; angielski - USA; norweski; serbo-chorwacki; holenderski; włoski; duński; szwedzki; hiszpański - przedmowa Carlos Fuentes; japoński/ "Walc pożegnalny" /powieść, 1975, tłum, na francuski; angielski - USA i Anglia; niemiecki - RFN i Austria; włoski; norweski; hebrajski; duński; szwedzki; słoweński; polski/, "Księga śmiechu i zapomnienia"/powieść, 1978, tłum, na francuski; angielski - USA; niemiecki - RFN i Austria; szwedzki; hebrajski; norweski; duński; włoski; holenderski; w Polsce - fragmenty w "Krytyce" i "Wezwaniu"/.

Ponadto Milan Kundera wraz z A. Kachlikiem jest autorem scenariusza do filmu "Ja smutny Bóg" /1969. wg własnej noweli pod tym samym tytułem/, a z J. Jirešem - scenariusza do filmu "Żart" /1969/. W 1964 r. H. BoCan nakręcił film "Nikt się nie będzie śmiał" wg. noweli Kundery pod tym samym tytułem. Inne jego opowiadanie - "Siostrzyczko moich siostrzyczek" przerobiono na sztukę telewizyjną /1963/.

- Polecam!