Социальный кризис современности, Вильгельм РОПКЕ

Tytuł: Kryzys społeczny czasów obecnych.

Autor: Wilhelm RÖPKE.

Wydawca: Oficyna Liberałów (wydawnictwo II obiegu), Warszawa 1986, wydanie II (na podstawie I. wydania polskiego „WEKTORY, Wrocław 1986 – II obieg). 160 stron, oprawa miękka, format 14,5x20,5 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.

Wilhelm RÖPKE /1899-1966/ - wybitny niemiecki ekonomista i myśliciel. W latach 1924-1933 był profesorem uniwersytetów w Jenie, Grazu, Marburgu oraz gościnnie Fundacji ROCKEFELERA w Nowym Jorku. Dymisjonowany po dojściu HITLERA do władzy udał się na emigrację. Po paroletnim pobycie w Stambule udał sią do Szwajcarii i osiedlił sią w Genewie, gdzie objął profesurą w Institut Universitaire Idee Hautes Etudes Internationales. Po wojnie był ekspertem gospodarczym i doradcą rządu w Bonn. Wraz z innymi zachodnloniemieckimi neoliberałami skupionymi wokół czasopisma „Ordo - Jahrbuch furer die Ordnung von Wirtschaft und Gesellschaft”, którego był współredaktorem, stał się RÖPKE jednym z głównych architektów polityki gospodarczej ADENAUERA i ERHARDA. Zachodoniemiecki cud gospodarczy, który nie był żadnym cudem lecz praktycznym zastosowaniem liberalnych zasad gospodarczych, był również jego zasługą. Przez pewien czas piastował Röpke godność przewodniczącego Mont Pelerin Society „Międzynarodówki” przeciw socjal-etatyzmowi.

Bibliografia prac RÖPKE obejmuje około 600 pozycji, w tym wiele książek. Jego zainteresowania były niezwykle szerokie i dotyczyły spraw gospodarczych, społecznych i politycznych. Pisał o kulturze, prawie i etyce, zajmowała go religia, filozofia i estetyka. Należał do najwybitniejszych przedstawicieli niemieckiej odmiany liberalizmu zwanego ordoliberalizmu opartego na filozofii chrześcijańskiej i odwołującego się do św. TOMASZA z Akwinu i jego idei boskiego ładu Świata czyli ORDINIS UKIVERSI.

Wilhelm RÖPKE - niestrudzony obrońca wolności, piewca zasad ładu, równowagi, umiaru, jeden z najodważniejszych i najbardziej przenikliwy myślicieli XX-go wieku, który fascynującą precyzją i jasnością odkrywa przed nasi choroby naszej współczesności: kolektywizm, socjalizm, etatyzm, centryzm.

Europejczyk w najlepszye tego słowa znaczeniu, odrzucający kult masy, przedkładający kulturą jakości ponad „kulturą” ilości, śmiały diagnosta i mądry terapeuta, którego progres jest zdrowy rozsądek i godność człowieka.

„Kryzys społeczny czasów obecnych”. Przedmowa - Książka ta powstała jako wynik rozmyślań ekonomisty nad chorobliwym stanem naszego świata cywilizowanego i nad szukaniem dróg do jego uzdrowienia. Z myślami temi nosił się całymi latami i pozwalał im wolno dojrzewać wśród nieustannej wymiany poglądów z przyjaciółmi i towarzyszami myśli, którym na tem miejscu składa podziękę za pomoc i koleżeństwo. Stworzyć jednak z tych rozmyślań obszerną książkę wydawało mu się zawsze tak śmiałem przedsięwzięciem, te wykonania go raz po raz odkładał, znajdując uniewinienie w niecałkowitem jeszcze osiągnięciu pełnej jasności poglądu i w potrzebie poprowadzenia dalej swych badań, wkraczających wszak na teren tylu obcych dziedzin wiedzy. W końcu jednak przychodzi moment, gdzie takie uniewinnienie staje się nie do statecznem i schodzi poprostu do roli płaszczyka, pod którym kryje się zwykła bojaźń przed publicznością. Apelowi zaś do dzielności najtrudniej chyba się oprzeć.

Nie byłby się jednak autor mimo wszystko zdecydował na napisanie tej książki, gdyby nie nabrał z czasem coraz to mocniejszego przekonania, że pomieszanie dupha w świecie do takiego stopnia już doszło, iż nawet skromna i niedostateczna próba orientacji jeszcze spodziewać się może uznania i mieć poczucie swej pożyteczności. Miliony całe zdają się być w położeniu ludzi, co lawiną zasypani, wszelką orientację i poczucie gdzie góra gdzie dół straciwszy, w swym bezrozumnym strachu coraz głębiej się jeszcze w śnieg zagrzebują. Stąd każdy rzetelny wysiłek dopomożenla im może liczyć na zrozumienie.

To ofiarowanie się z chęcią uświadomienia, dalekie jest od wszelkiej arcykapłanskiej pozy. Nie oznacza ono nic innego, jak tylko pragnienie, by możliwie wielu oszczędzonem było duchowe natężenie lat całych i niejedne manowce, które autor sam przebyć musiał zanim doszedł do tej jasności poglądu, która, jak dufa. stała się jego udziałem. Jeśli podjął ten ostatni wysiłek - i to nie najmniejszy - aby tę jasność wedle sił swoich na innych przelać, to nadal jest to tylko dzielenie się myślami przez człowieka, który sam uświadomienia potrzebował, ale i sam je sobie w trudzie wypracować musiał. Chciałby po prostu, żeby innym lepiej było pod tym względem - ot i wszystko.

Swoją drogą musi i czytelnik poddać się pewnemu wymaganiu, które jest moralnej natury: wymaganiu dobrej woli u niego i podzielania z autorem jego popędu do bezwzględnej prawdy i jasności. Myśli w tej książce zawarte stanowią ściśle ze sobą powiązaną całość, i tylko jako całość mogą być wedle słusznej miary oceniane, niezależnie od tego, czy dotykają interesów to jednych, to drugich w sposób pożądany. Książka minęłaby się ze swem przeznaczeniem, gdyby miała być traktowana jakby jakiś kamieniołom, z którego każdy dowolnie wyłamuje sobie głaz wedle swego upodobania, resztę niechętnie lub z pogardą precz odrzucając. Zresztą w takich wypadkach zawsze znaleźć można pocieszenie w tera, co półtora tysiąca lat temu, wśród śmiertelnego kryzysu starożytnego świata, Boetius jako zadanie filozofów określił: pessiaie dieplicere. [Genewa, w listopadzie 1941; Wilhelm RÖPKE]

Spis treści:

Wstęp;

Wielkie bezkrólewie – Zmasowanie - Trzecia Droga;

Przypisy;

Część pierwsza: Wytłumaczenie i obrachunek:

1. Posiew i żniwo dwóch stuleci:

• - Obie rewolucje;
• - Manowce racjonalizmu i liberalizmu;
• - Historyczna interferencja;
• - Kult totalności;
• - Przypisy;

2. Ustrój państwowy i ustrój gospodarczy:

• - Demokracja, liberalizm i państwo kolektywistyczne;
• - Struktura państwa a struktura gospodarcza;
• - Przypisy;

3. Blaski i nędze kapitalizmu:

• - Istota i historyczne dzieło „kapitalizmu”;
• - Pasywa;
• - Sprzeczność interesów w gospodarstwie społecznym;
• - Czy koniec kapitalizmu?
• - Przypisy.

- Polecam!