Травяные истории, Мариан Януш Кавалко [KAW 1986]

Tytuł: Historie ziołowe.

Autor: Marian Janusz Kawałko, ilustracje Mariusz Maliszewski.

Wydawca: Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin 1986, wydanie I. 493 strony, rysunki w tekście, oprawa miękka lakierowana, format 14,5x20 cm.

Stan dobry - ogólne podniszczenie i zabrudzenia okładki oraz środka – poza tym stan OK.

„Historie ziołowe” - Zioła - о ile о nich myślimy - wywołują różne reminiscencje i skojarzenia: przyrodnicze, lekarskie, kosmetyczne, artystyczne. Tak naprawdę jednak powszechna wiedza o nich, czerpana z popularnych wydawnictw, nie wybiega poza opłotki współczesności. Znacznie lepiej znamy historię Europy niż paralelną historię zielarstwa. Wiadomo natomiast, iż pierwszym pożywieniem człowieka, duchowym i materialnym, były właśnie rośliny.

One to dawały szanse przebłagania bóstw lub uleczenia z ciężkiej nawet niemocy. Towarzyszyły wyprawom wojennym, egzorcyzmom i modlitwie. Jako wzorce przenikały do rzeźby, malarstwa, literatury. Były i są symbolami odradzającego się każdej wiosny życia. Intrygowały one całą starożytną medycynę i sztukę, kapłanów i cesarzy, filozofów i prostych ludzi. Przez wieki wokół roślin zielarskich narastały określone tradycje, legendy, herezje i przeświadczenia. Dlatego też wydało mi się godnym umieszczenie ich w naturalnej, bo historyczno-obyczajowej perspektywie. Założenie takie wymagało ciągłego dokonywania wyborów między tym, co znane, a tym, co poszło w zapomnienie, między wiedzą rzetelną a czystą fantazją i iluzją, między uniwersalizmem wreszcie a jednostkowym „wizerunków ziołowych opisaniem”. Często podsuwało to rozwiązanie kompromisowe jako jedynie słuszne dla niniejszej książki. Nie bez powodu wiele jej stron użyczyłem wybranym ziołom kulinarnym, oczekującym od dawna na swoje, nie tylko okazjonalne, „biografie”.

Wszystko to, co o nich udało mi się w toku żmudnej acz gorączkowej pracy ustalić, stanowi omówienie dotychczas najpełniejsze.

Są także rośliny owe zbiorowym reprezentantem rozlicznych gatunków flory, związanych w różnorodny sposób z dziejami ludzkości od kilkudziesięciu co najmniej stuleci.

Każdy z rozdziałów tej książki mógłby stanowić temat odrębnej dysertacji naukowej, oddzielnego obszernego opracowania, ale i wówczas nie wyczerpalibyśmy ani połowy zagadnień z obszaru, który w dużym, metaforycznym skrócie nazywam „magią ziół”.

Lektura książki będzie więc wędrówką przez minione „epoki ziołowe”, które nie zawsze jednak pokrywały się z epokami literackimi i architektonicznymi.

Książka ta powstała z zamyśleń rozgorączkowanego serca i pokory umysłu, z pochylenia się nad bezkresnym i tajemnym ogrodem Natury, z oczarowania magnetyzmem ziół - ich mądrością odwieczną i wyniosłą... /AUTOR/.

Spis treści:

Do Czytelnika;

• O definicjach ziół;
• Substancje biologiczne czynne w ziołach;
• Zioła biblijne;
• Starożytne ogrody ziołowe;
• Zioła w starożytności;
• Ziołowe średniowiecze;
• Herbaria polskiego Odrodzenia;
• Oświecenie czy drugie Średniowiecze;
• Narodziny homeopatii;
• XIX –wieczne ziołolecznictwo ludowe;
• Ziół kulinarnych życiorysy osobliwe:
• - Bazylia pospolita; Biedrzeniec mniejszy; Czarnuszka siewna; Cząber ogrodowy; Bylica estragon; Gorczyce; Hyzop lekarski; Kminek zwyczajny; Kolendra siewna; Lubczyk ogrodowy; Melisa lekarska; Ogórecznik lekarski; Rozmaryn lekarski; Ruta zwyczajna; Szałwia lekarska; Tymianek;
• Zioła w przemyśle spożywczym;
• Zioła w kosmetyce;

Posłowie;

Bibliografia;

Zusammenfassung;

Indeks polskich nazw roślin;

Indeks łacińskich nazw roślin;

Indeks osób.

- Polecam!